Indè ch'ȧl cumencia l'Apenen

Anutasioŋ ȧd cultüra e 'd natüra ins ȧl teritori di Quàtȧr Pruvinc


 

cuntat: redazione@appennino4p.it
chi è ch'ȧ fa cul sit chì ; dirit d'autur


English ; Deutsch ; Nederlands ; Français ; Occitan ; Català ; Castellano ; Sardu ; Italiano ; Ticinees ; Bulgnais ; Română
dialetto di Massinigo, Menconico, Artana, Daglio, Carsi

 

[pronuncia]

L'Apeneŋ, la cȧdenȧ ȧd muntagn che 'me na spena dursal la traversa tütȧ la penìsula italiȧna, ȧl cumencia a l'altȧsȧ dël pas dël Türcheŋ, fra Genua Voltri e Lisȧndria *. Un quaidün ȧl fa l'ipòtezi che 'l nom "Apeneŋ" ȧl vena da Pen, ȧl dìu lìgür di bosch e di muntagn; da chi lü i sarìsan pö derivà incasì i nom di mont Pëna e Pënëz.

Qui pagin chì j'en dedicà al prim toch setentriunal ȧd l'Apeneŋ, un grüp ȧd muntagn e valad diviz, dal pont ȧd vista dl'aministrasioŋ, in gnentȧ meno che quàtȧr pruvinc ȧd quàtȧr regioŋ diferent: Genua (Ligüria), Lisȧndria (Piemont), Pavìa (Lumbardìa) e Piazensȧ (Emilia-Rumania). Cultüralment, pȧrò, ȧs tratȧ d'una zona umugènea, indè che da temp la gent l'ha visǘ quazi int l'istesa manera (piantȧndȧ früment, patat e cȧstegn, tirȧnda sü crav e vach, e fȧnda sü di paizeŋ con una furma caraterìstica, e.v.i) e i sen cunusǘ e spuzà püsè facilment a caval ȧd cui valad chì che con la gent ȧd la so pianüra. Cul ünità chì la s' vëda püsè da tüt int la mǘzica tradisiunal pupular, che pȧr cul mutiv chì l'è stata definì di Quàtȧr Pruvinc: un espresion ch'la sȧ smia püsè adata pȧr denutà la zona ch'ȧ suma 'dre discüt.


Na tera 'd punt...

Indè ch'ȧl cumencia l'Apenen : anutasioŋ ȧd cultüra e 'd natüra ins ȧl teritori di Quàtȧr Pruvinc / redazione ; Marco Tamburelli : versione vogherese ; © autur – <https://www.appennino4p.it/index.vo.html> : 2008.08 -